رايانش ابري يا Cloud Computing چیست؟

[خ.عشایری]

ابر یعنی چه ؟
ابر ها کجا هستند ؟
آیا ما هم اکنون در ابر هستیم ؟

اینها سوالاتی هستند که شاید بارها و بارها به ذهن شما خطور کرده باشند رایانش ابری یا همان Cloud Computing به زبان ساده عبارتست از ذخیره سازی و دستیابی به اطلاعات و برنامه ها در اینترنت و نه بروی هارد دیسک کامپیوتر شخصی . در واقع ابر (Cloud) استعاره ایی برای اینترنت است .

فرض کنید از امکانات یک و یا چند کامپیوتر قدرتمند استفاده کنید ، بدون اینکه آنها را با صرف هزینه هنگفتی بخرید و در محل کار مستقر سازید بلکه فقط به اندازه امکاناتی که استفاده میکنید هزینه (اجاره) بپردازید . ایده و مفهوم اصلی رایانش ابری همین است که در دو مقوله سخت افزار و نرم افزاری معنا پیدا میکند. اینکه از نرم افزار و یا سخت افزاری استفاده کنیم که آنرا نخریده ایم بلکه اجاره کرده ایم و مطابق با منابع و امکاناتی که استفاده می کنیم هزینه بپردازیم.
این کاربرد می تواند مثلا استفاده از Google Drive باشد که جهت ذخیره و یا بازیابی فایل ها می توانیم از آن استفاده کنیم و یا نرم افزار های فرم ساز که جهت جمع آوری و ذخیره اطلاعات از آنها استفاده می شود مثلا در نظر سنجی ها ، پرسشنامه ها ، سیستم های اطلاعات مدیریت و غیره .
مسئله رایانش ابری هنگامی اهمیت حیاتی پیدا میکند که ما چندین کاربر با پراکندگی جغرافیایی داشته باشیم یعنی این کاربران تنها از طریق اینترنت بتوانند با هم تماس داشته باشند و نه شبکه داخلی شرکت و یا سازمان ما ، و بخواهیم اطلاعات کاربران را همگام سازی (synchronized) کنیم . دردسرها تازه شروع میشوند! ما می خواهیم مثلا گزارش فروش محصول و گزارش صادرات و واردات محصولات شرکت را از مبادی صادراتی گوناگون با هم تجمیع کنیم و گزارشی کامل و تجمیعی ارائه کنیم .
حالا باید یک تیم از کارمندان آشنا به فرآیند های کسب و کار و همچنین مسلط به اکسل داشته باشیم که این گزارش ها را تجمیع کنند و در نهایت گزارشی مدیریتی ، دقیق و با حداقل اشکال تهیه نمایند. که این خود مستلزم صرف زمان و یقینا هزینه هنگفتی در طول زمان است . یعنی از یک تکنولوژی روز به سبک هزاران سال پیش استفاده کردیم و فقط ابزار تغییر کرده .
راه حل دیگر استفاده از سرویسی است که :
[list]
[*]کار یک نرم افزار جمع آوری اطلاعات را انجام دهد و کارمندان ما بتوانند اطلاعات را در آن وارد نمایند .
[*]از بستر اینترنت ولو با سرعت پایین بروی یک گوشی موبایل و یا یک تبلت و یا لپتاپ قابلیت عملکرد صحیح داشته باشد .
[*]هزینه خرید نرم افزار و سرور و پهنای باند و همچنین استخدام تیم پشتیبانی را نداشته باشد .
[*]اطلاعات در همه جا با در نظر گرفتن مسائل امنیتی و حقوق دسترسی افراد در دسترس باشد .
[*]از همه مهمتر ، در این سناریو ، که اطلاعات مجتمع باشند .
[/list]اینجاست که رایانش ابری می تواند نقش حیاتی را ایفا نماید .
یعنی از سرویسی استفاده کنیم که همه این مقدورات را داشته باشد و خیلی هم گرانقیمت نباشد و در واقع ما آنرا با توجه به نیاز خود اجاره کنیم و نه اینکه بخریم .

نا به نظر کارشناسان عملکرد رایانش ابری را می توان به هفت گروه اساسی تفکیک کرد که عبارتند از :
SaaS : Software as a Service
نرم افزار بعنوان یک سرویس
این نوع رایانش ابری ، خدمتی را ارائه می نماید که در آن کاربران می توانند از یک نرم افزار از طریق مرورگر خود و از بستر اینترنت استفاده نمایند .
IaaS : Infrastructure as a Service
زیر ساخت بعنوان یک سرویس
ایجاد فضا جهت ذخیره فایل های کاربران . البته این ایده خیلی جدید نیست ولیکن این نوع ارائه سرویس درواقع حیات تازه ایی به Amazon و Sun و IBM و تمام شرکت هایی که فضایی را فراهم آوردند که کاربران در صورت نیاز از آن جهت ذخیره و بازیابی اطلاعات استفاده کنند ، بخشید .
Web Services in the cloud
ارائه وب سرویس
با ارتباطی تنگاتنگ با SaaS (ارائه فرم افزار بصورت سرویس)
وب سرویس ها API (رابط کاربری جهت توسعه) را ارائه میدهند تا توسعه گران و برنامه نویسان را قادر سازند از امکانات سرویس آن شرکت استفاده نمایند و نرم افزار های خود را بر مبنای امکانات آن سرویس ها توسعه دهند مثلا API گوگل برای استفاده از Google Maps . که سرعت کار برنامه نویسان و توسعه گران را بطور چشمگیری افزایش میدهند
PaaS : Platform as a Service
ارائه سکوی کاری بعنوان یک سرویس
این نوع از رایانش ابری محیط توسعه نرم افزار را برای برنامه نویسان ، بعنوان یک سرویس ، فراهم می سازد . شما نرم افزاری را می نویسید که مبنای زیر ساخت ارائه دهنده سرویس کار میکند و از بستر اینترنت و توسط سرور های او نیز برای کاربران شما در دسترس خواهد بود .
MSP : Managed Service Providers
ارائه دهندگان خدمات نظارتی
یکی از قدیمی ترین شیوه های رایانش ابری می باشد. یک سرویس نظارتی در واقع یک برنامه است که خدماتی را نه به کاربران بلکه به نرم افزار های دیگر ارائه میکند . مثلا سرویس های اسکن و ویروس کشی برای ایمیل . و سرویس های مونیتورینگ و سرویس های نظارتی امنیتی که از شرکت های نظیر SecureWorks , IBM و Verizon ارائه میشوند.
 Service Commerce Platforms
سکو های خدمات بازرگانی
ترکیبی از Saas و MSP هستند .


یکپارچه سازی اینترنتی
Internet integration 
از جمله مشهور ترین نمونه های رایانش ابری عبارتند از :
Google Drive
که در واقع یک سرویس رایانش ابری به معنای واقعیست . شما اطلاعات خود را در محیتی امن ذخیره میکنید که از روی کامپیوتر شخصی ، گوشی موبایل و تبلت براحتی قابل دسترسی می باشند . در واقع بیشتر سرویس های گوگل مصادیق رایانش ابری می باشند همانند : Gmail, Google Calendar, Google Reader Google Voice
Apple iCloud
کاربر اصلی این سرویس اپل ذخیره فایل ها و اطلاعات ، تماس ها ، تقویم و همگام سازی ایمیل ها می باشد و تمامی اطلاعات و فایل های شما در سیستم های عامل اپل شامل Mac OS و iOS و همچنین ویندوز قابل دستیابی و بروز رسانی می باشند .

Amazon Cloud Drive
سرویس هایی همانند Dropbox , SugarSync نیز مبتنی بر رایانش ابری می باشند چرا که فایل های شما را بصورت همگام شده (Synchronized) نگهداری میکنند یعنی اگر فایلی را به زیر مجموعه فایل های خود اضافه نمایید و یا آنها را تغییر دهید و فایل ها را با ابر همگام کنید ، هر جایی که نرم افزار مخصوص تحت ویندوز و یا تحت وب این سرویس ها را نصب کرده باشید و یا از آن استفاده نمایید اطلاعات یکسانی را خواهید دید .

---

ترجمه و تالیف : مهرتاش سوری
[font=B Mitra]منابع :[/font]
http://www.infoworld.com
http://www.pcmag.com