چگونه اسید اوریک و اوره خون را پایین بیاوریم؟

[sepidar]

اوره چیست؟ اوره یکی از مواد حاصل از سوخت و ساز پروتئین های بدن است که در کبد تولید شده و به طور کامل از کلیه ها دفع می شود. بنابراین میزان اوره خون به صورت غیرمستقیم بیانگر عملکرد کلیه ها است. در این مقاله به بررسی اوره و اسید اوریک خون می پردازیم.

هرگاه مقدار مصرف (سوخت و ساز) پروتئین افزایش یابد (مثلا در اثر افزایش میزان گوشت در رژیم غذایی و یا خونریزی گوارشی) یا فعالیت کلیه ها دچار اختلال شود و یا خون غلیظ گردد (مثلا در پی کاهش طولانی مدت میزان مایع مصرفی و یا دفع فراوان آب از بدن به علت اسهال طولانی و شدید)، میزان اوره هم افزایش می یابد.

هم چنین از ٥٠ سالگی به بعد، به ازای هر ١٠ سال، مختصری میزان اوره خون افزایش می یابد که به علت کاهش ذاتی عملکرد کلیه در اثر افزایش سن است.

مقدار طبیعی اوره خون در بالغین ۴۵-۱۵ mg/dl و در کودکان ۴۰-۱۰ mg/dl می باشد. بنابراین این آزمایش عمدتا بیانگر میزان آب بدن و تا حدی وضعیت عملکردی کلیه است.

‏ BUN یا میزان نیتروژن اوره خون نیز به صورت غیرمستقیم بیانگر میزان اوره می باشد. در واقع از ضرب مقادیر BUN در عدد ١/٨ میزان اوره خون مشخص می شود. برای مثال اگر در فردی میزان BUN ٢٠ باشد میزان اوره خون آن شخص ٣٦ است. میزان طبیعی BUN در بالغین حدودا ۲۰-۱۰ mg/dl است.

علت پایین بودن اوره خون
از علل کاهش سطح اوره خون (BUN) می توان به موارد زیر اشاره کرد:
[list]

[*] میزان پروتئین دریافتی کم باشد. (سوء تغذیه)

[*]سنتز و ساخت پروتئین مختل شود. (بیماری کبدی)

[*]میزان دریافت مایعات بیش از حد لازم باشد. (هیدراتاسیون بیش از حد)
[/list]

علل افزایش اوره ی خون

از علل افزایش اوره ی خون می توان به موارد زیر اشاره کرد:

[list]

[*]اختلال کلیوی

[*]از دست رفتن آب بدن

[*]خونریزی گوارشی و یا خونریزی های داخلی بدن

[*]مصرف برخی از داروها نظیر متوترکسات، کاربامازپین و انتی بیوتیک های آمینوگلیکوزیدی مانند جنتامایسین یا امیکاسین
[/list]

از اختلالات کلیوی افزایش دهنده ی اوره خون می توان به دلایل پیش کلیوی (کاهش حجم مایعات بدن به علت کم آبی مفرط و یا خونریزی و از دست دادن حجم)، بیماری های درگیر کننده پارانشیم کلیه (سنگ کلیه بزرگ و متعدد، عفونت کلیه وسیع و یا بیماری های کیست کلیه) و یا علل بعد از کلیه (سنگ حالب انسدادی، تنگی شدید محل اتصال حالب به لگنچه کلیه و یا بزرگی پروستات انسدادی و مزمن) اشاره کرد.

علل افزایش اسید اوریک خون

اسید اوریک ماده حاصل از سوخت و ساز مواد آلی به نام پورین ها (از ترکیبات اصلی هسته سلول ها) بوده که قسمت عمده آن توسط کلیه ها (ادرار) و مابقی توسط روده (مدفوع) دفع می شود.

میزان طبیعی اسید اوریک خون بین ۸٫۳-۳٫۶ میلی گرم در دسی لیتر است افزایش مختصر در میزان اسید اوریک معمولا بی علامت است ، اما افزایش واضح در میزان اسید اوریک خون سبب رسوب آن در بافت های نرم، نقرس، رسوب آن در کلیه و ایجاد سنگ کلیه اسید اوریکی می شود.

معمولا حملات نقرس خود را به صورت تورم، قرمزی و درد در مفصل انگشت شست پا، پس از مصرف یک وعده غذایی حاوی گوشت قرمز زیاد نشان می دهد.

هر گونه افزایش در میزان اسید اوریک خون، حاصل از افزایش در مصرف منابع حاوی اسید اوریک، اختلال در ساخت آن و یا اختلال در دفع آن (نارسایی کلیه) است. از علل افزایش اسید اوریک خون می توان به موارد زیر اشاره کرد:

[list]

[*]مصرف داروهای ادرار آور

[*]مصرف نوشیدنی های الکلی
ژنتیک

[*]کم کاری تیروئید

[*]مصرف داروهای ضعیف کننده ی سیستم ایمنی

[*]عفونت وسیع

[*]چاقی

[*]لوسمی

[*]لنفوم

[*]مصرف زیاد کافئین

[*]جراحی وسیع

[*]پرتو درمانی

[*]از مهم ترین علل بالا بودن اوره، نارسایی کلیه و عدم توانایی کلیه برای دفع اسید اوریک می باشد.
[/list][img=16x0]https://s.w.org/images/core/emoji/13.0.0/svg/203c.svg[/img] نکته: ورزش سنگین و فعالیت زیاد هم می تواند باعث افزایش اسید اوریک شود.

علل کاهش اسید اوریک خون

از علل کاهش اسید اوریک خون می توان به موارد زیر اشاره کرد:

[list]

[*]بیماری ویلسون

[*]سندرم فانکلیس

[*]سندرم STIDH
[/list]