13-08-2018, 01:42 PM
تعریف شرکت نسبی
مشاوره حسابداری
اگر شرکت نسبی دارای طلب باشد، مادامی که شرکت دایر است و منحل نگردیده است، مطالبه بدهی ها باید از خود شرکت انجام گیرد. اما اگر شرکت نسبی منحل شده باشد، طلبکاران می توانند به هر کدام از شرکا به نسبت سرمایه ای که در شرکت دارند، مراجعه کنند. واگر شرکا به طلبکاران شرکت بدهکار باشند و یا بدهکاران شرکت طلبی از شرکا داشته باشند، تا موقعی که شرکت پابرجا بودخ و منحل نشده باشد، نمی توانند به تهاتر استناد کنند.
مشاوره حسابداری
یکی دیگر از انواع شرکت هائی که ضمانت شرکاء در آن باید رعایت شود شرکت نسبی است.
تعریف شرکت نسبی در قانون تجارت طبق ماده 1863: « شرکتی است که برای امور تجارتی با اسم مخصوصی بین دو یا چند نفر تشکیل میگردد(حداقل تعداد شرکا 2 نفرمیباشد)و مسئولیت هر یک از شرکاء به نسبت سرمایه ای است که در شرکت گذاشته شده میباشد».
شرکتهای نسبی شبیه به شرکتهای تضامنی عمل مینماید با این تفاوت که در شرکت تضامنی شرکاء در مقابل طلبکاران و میزان بدهی متضامناً مسئول پرداخت قرض های شرکت را دارند و به تنهایی مسئول پرداخت بدهی طلبکاران هستند ولی در تعریف شرکت نسبی طبق ماده 186 «اگر دارائی شرکت نسبی برای بازپرداخت تمام بدهیهای شرکت کافی نباشد هر یک از شرکاء به نسبت سرمایه ای که در شرکت دارد مسئول پرداخت قروض شرکت میباشد» مثلاً اگر شرکتی از چهار نفر شرکا تشکیل شده باشد و اولین شریک نصف سرمایه را پرداخته و دومی ربع آنها و دو نفر باقی مانده متساویاً ربع دیگر را، اگر بدهیهای شرکت بیش از سرمایه شرکا باشد نسبت به باقی مانده طلب پس از استهلاک سرمایه آن باشد نسبت به باقی مانده طلب پس از استهلاک سرمایه، شریک اول نصف بدهی و دومی یک ربع آن و دو نفر دیگر هر یک، یک هشتم آن را مسئول پرداخت خواهند بود.
تعریف شرکت نسبی اسم شرکتبه موجب ماده 184 «در نامگذاری شرکت نسبی عبارت (شرکت نسبی) و حداقل اسم یک نفر از شرکاء باید ذکر گردد. اگر اسم شرکت حاوی اسامی تمام شرکاء نباشد بعد از اسم شریک یا شرکائی که نام برده شد عبارتی از قبیل (شرکاء) و یا (برادران) ضروری است» پس همانند شرکت تضامنی ، شرکتهای نسبی در اسم شرکت باید نام شریک یا شرکائی قید و اسم هر یک که برده نمی شود باید شریک مخفی تحت عنوان شرکاء و یا برادران نام برده گردد مثل شرکت نسبی حسین احمدی و شرکاء و یا شرکت نسبی امیدوار و پسران . بیان عبارت (شرکت نسبی) برای این است که اشخاص خارج متوجه به نسبی بودن مسئولیت شرکاء باشند.
تعریف شرکت نسبی تشکیل شرکتجهت تشکیل شرکت نسبی ابتدا باید تنظیم شرکتنامه تنظیم گردد سپس انعقاد عقد آن و امضاء و پرداخت تمام سرمایه تشکیل می گردد. تازمانی که تمام سرمایه پرداخت نگردیده باشد نمی توان شرکت را تشکیل شده دانست . سهم الشرکه نیز ممکن است نقدی و یا غیر نقدی باشد ام درهرصورت سهم الشرکه نقدی باید در ابتدای شروع شرکت پرداخت گردد و سهم الشرکه غیر نقدی که ممکن است جنس یا کارخانه یا امتیاز و یا کار شرکاء باشد با رضایت تمام شرکاء باید تقویم و تحویل گردد.
تعریف شرکت نسبی اداره شرکتبعد از ثبت شرکت نسبی، شرکت توسط مدیر مدیریت می گردد که مدیر می تواند ازبین شرکا انتخاب گردد یا شخصی خارج از شرکا انتخاب گردد و «مسئولیت مدیر شرکت در مقابل شرکاء همان مسئولیتی است که وکیل در مقابل موکل دارد» و حد و اختیارات مدیر شرکت در اساسنامه تصریح وبیان می گردد.
اگر مدیرشرکت خارج از اختیارات خود، اقداماتی انجام دهد که باعث ضررشرکت شود، مسئولیت آن با خود شخص مدیر می است اما اگر مدیر براساس اختیارات خود اقداماتی را انجام دهد که باعث به وجود آمدن زیان گردد، هیچگونه مسئولیتی نخواهد داشت.
روابط شرکاءدر تعریف شرکت نسبی شخصیت شرکا زمانی موثر می باشد که امور اساسی شرکت به اتفاق آنها امحول باشد. هیچ یک از شرکا بدون رضایت دیگر شرکا نمی تواند سهم خود را به دیگری انتقال دهد.. طبق ماده ۱۸۸ قانون تجارت، بعد از انتقال سهم الشرکه، هر شخصی که به عنوان شریک جدید در شرکت نسبی وارد شود، به نسبت سرمایه ای که به شرکت می آورد، مسئولیت پرداخت بدهی ها را دارد.
در ضمن شرکا حق رقابت با شرکت نسبی را ندارند و بدون رضایت دیگر شرکا نمی توانند به تجارتی که همنوع تجارت شرکت نسبی است، فعالیت داشته باشد. همچنین شرکا نمی توانند مدیر شرکتی دیگر باشند که موضوع آن با نوع تجارت شرکت یکسان باشد.
نفع و ضررنحوه محاسبه سود و زیان در شرکت های نسبی به این صورت است که هر یک از شرکا به نسبت سرمایه ای که در شرکت دارد، می تواند از سود و زیان سهم داشته باشد، مگر این که در اساسنامه شرکت نسبی خلاف این مورد تنظیم گردیده باشد. اگر دارایی شرکت برای پرداخت بدهی ها کافی نباشد، شرکا به نسبت سرمایه آورده خود در مقابل اشخاص ثالث مسئولیت پرداخت دارند، حتی اگرشرکتنامه یا اساسنامه برخلاف این مورد تنظیم شده باشد.
ضررهای وارد شده به شرکت، باعث کاهش سرمایه شرکت نسبی گردد ، تا زمانی که این زیان و کمبود سرمایه جبران نگردد، هیچ سودی به شرکا تعلق نمی گیرد و در حقیقت پرداخت سود در این حالت ممنوع است.
طلبکاران شرکتاگر شرکت نسبی دارای طلب باشد، مادامی که شرکت دایر است و منحل نگردیده است، مطالبه بدهی ها باید از خود شرکت انجام گیرد. اما اگر شرکت نسبی منحل شده باشد، طلبکاران می توانند به هر کدام از شرکا به نسبت سرمایه ای که در شرکت دارند، مراجعه کنند. واگر شرکا به طلبکاران شرکت بدهکار باشند و یا بدهکاران شرکت طلبی از شرکا داشته باشند، تا موقعی که شرکت پابرجا بودخ و منحل نشده باشد، نمی توانند به تهاتر استناد کنند.