23-07-2025, 02:27 PM
مهاربندهای واگرا یکی از سیستم‌های پیشرفته مقاوم‌سازی در برابر زلزله هستند که با هدف افزایش شکل‌پذیری، جذب انرژی و ارتقای عملکرد لرزه‌ای سازه‌ها طراحی شده‌اند.
برخلاف مهاربند همگرا که در آن تمام اعضا در یک نقطه (گره) به هم متصل می‌شوند، در مهاربند واگرا اتصال اعضا به قاب با فاصله‌ای مشخص از گره انجام می‌شود. این فاصله با استفاده از تیر پیوند ایجاد شده و همان‌جاست که بیشترین تغییر شکل و جذب انرژی رخ می‌دهد.
انواع مهاربند واگرا از نظر شکل هندسی:
یک مهاربند قطری + یک تیر پیوند
دو مهاربند قطری + یک تیر پیوند
یک مهاربند قطری + دو تیر پیوند
دو مهاربند قطری + دو تیر پیوند
دسته‌بندی عملکردی:
◾ مهاربند واگرای معمولی
این نوع طراحی مشابه مهاربند همگرای معمولی است، ولی به دلیل شکل‌پذیری پایین و آسیب‌پذیری بالا در برابر زلزله‌های شدید، در ویرایش‌های جدید مبحث دهم مقررات ملی و استاندارد 2800 حذف شده و توصیه نمی‌شود.
◾ مهاربند واگرای ویژه
طراحی ویژه این سیستم شامل:
استفاده از تیر پیوند با ظرفیت بالای جذب انرژی
کنترل دقیق بر ابعاد و فشردگی مقاطع
طراحی اتصالات مقاوم و قابل اعتماد
توان تحمل تغییر شکل‌های غیرالاستیک و ماندگار
مزایای اصلی:
✅ شکل‌پذیری بسیار بالا
✅ عملکرد لرزه‌ای عالی
✅ قابلیت جذب و اتلاف انرژی
✅ کاهش احتمال خرابی کلی سازه در زلزله
تفاوت مهاربند واگرا و همگرا در یک نگاه:
ویژگی مهاربند همگرا (CBF) مهاربند واگرا (EBF)
سختی سازه بالا متوسط
شکل‌پذیری کم زیاد
محل اتصال در گره با فاصله از گره
عملکرد لرزه‌ای محدود مطلوب
جذب انرژی کم بالا
پیچیدگی طراحی ساده‌تر نیازمند طراحی دقیق
در نهایت، اگر اولویت شما مقاومت در برابر زلزله، کاهش خسارات و حفظ ایمنی سازه در شرایط بحرانی است، مهاربند واگرای ویژه می‌تواند انتخابی ایده‌آل باشد.
مطالعه کامل در لینک زیر:
https://academyofcivil.com/blog/eccentrically-brace
برخلاف مهاربند همگرا که در آن تمام اعضا در یک نقطه (گره) به هم متصل می‌شوند، در مهاربند واگرا اتصال اعضا به قاب با فاصله‌ای مشخص از گره انجام می‌شود. این فاصله با استفاده از تیر پیوند ایجاد شده و همان‌جاست که بیشترین تغییر شکل و جذب انرژی رخ می‌دهد.
انواع مهاربند واگرا از نظر شکل هندسی:
یک مهاربند قطری + یک تیر پیوند
دو مهاربند قطری + یک تیر پیوند
یک مهاربند قطری + دو تیر پیوند
دو مهاربند قطری + دو تیر پیوند
دسته‌بندی عملکردی:
◾ مهاربند واگرای معمولی
این نوع طراحی مشابه مهاربند همگرای معمولی است، ولی به دلیل شکل‌پذیری پایین و آسیب‌پذیری بالا در برابر زلزله‌های شدید، در ویرایش‌های جدید مبحث دهم مقررات ملی و استاندارد 2800 حذف شده و توصیه نمی‌شود.
◾ مهاربند واگرای ویژه
طراحی ویژه این سیستم شامل:
استفاده از تیر پیوند با ظرفیت بالای جذب انرژی
کنترل دقیق بر ابعاد و فشردگی مقاطع
طراحی اتصالات مقاوم و قابل اعتماد
توان تحمل تغییر شکل‌های غیرالاستیک و ماندگار
مزایای اصلی:
✅ شکل‌پذیری بسیار بالا
✅ عملکرد لرزه‌ای عالی
✅ قابلیت جذب و اتلاف انرژی
✅ کاهش احتمال خرابی کلی سازه در زلزله
تفاوت مهاربند واگرا و همگرا در یک نگاه:
ویژگی مهاربند همگرا (CBF) مهاربند واگرا (EBF)
سختی سازه بالا متوسط
شکل‌پذیری کم زیاد
محل اتصال در گره با فاصله از گره
عملکرد لرزه‌ای محدود مطلوب
جذب انرژی کم بالا
پیچیدگی طراحی ساده‌تر نیازمند طراحی دقیق
در نهایت، اگر اولویت شما مقاومت در برابر زلزله، کاهش خسارات و حفظ ایمنی سازه در شرایط بحرانی است، مهاربند واگرای ویژه می‌تواند انتخابی ایده‌آل باشد.
مطالعه کامل در لینک زیر:
https://academyofcivil.com/blog/eccentrically-brace