جرم دندان چیست؟

پیش از اینکه به مطلب اصلی بپردازیم بایستی با مفهوم اصلی جرم دندان یا پلاک‌ها آشنا شویم. باکتری‌ها باعث پدید آمدن پلاک‌های دندان می‌شوند. توجه داشته باشید که تغذیه ناسالم مانند مصرف خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های حاوی قند، باعث تقویت باکتری‌ها می‌شود که این موضوع آسیب‌هایی مانند پوسیدگی دندان کودک را به دنبال خواهد داشت.

جمع شدن پلاک‌ها در یک نقطه نیز باعث بروز جرم می‌شود. این عارضه را با مراقبت‌هایی مانند مسواک زدن یا نخ دندان نمی‌توان از بین برد و تنها راه آن جرم‌گیری است. خبر خوب این است که اگر جرم گیری دندان کودکان به‌موقع صورت گیرد، می‌توان از بروز مشکلات جدی همچون عفونت‌های دندان و لثه هم جلوگیری کرد. به‌این‌ترتیب، حذف جرم از سطح دندان یکی از مسائل مهم در دنیای دندانپزشکی است که انجام آن محدود به سن خاصی نمی‌شود.

دلایل بروز جرم در دندان کودکان چیست؟

برخی از کودکان، مواد غذایی را طبق یک عادت اشتباه فقط با یک‌طرف دهان خود می‌جوند که این کار زمینه بروز جرم در دندان‌های تحت ‌فشار را فراهم می‌کند. همچنین علاوه بر عادت، مواردی نظیر درد دندان نیز باعث ترغیب کودک به استفاده پیوسته از یک سمت دهان خود می‌شود.

عدم توجه به بهداشت دندان کودک نیز زمینه‌ساز بروز پلاک‌ها و سپس جرم خواهد بود. برای پیشگیری از این موضوع، والدین بایستی به نحوه مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و حتی نوع غذا خوردن کودک خود توجه داشته باشند؛ بنابراین با مراقبت‌های اصولی می‌توان از بروز جرم در دندان جلوگیری کرد.

نحوه انجام جرم گیری دندان کودکان

اولین گام جهت جرم‌گیری دندان، مراجعه به یک پزشک متخصص مجرب است تا وجود جرم را تشخیص داده و سپس برای جرم‌زدایی از روی دندان اقدام کند. گاهی بالا بودن حجم جرم، باعث نفوذ آن به ریشه دندان می‌شود که در این صورت با چشم قابل‌رؤیت نیست و پزشک عمق آن را با تجهیزات خود تشخیص می‌دهد. وجود این رسوبات اضافی، هم سلامت دندان کودک را تهدید می‌کند و هم باعث از بین رفتن زیبایی آن می‌شود.

در ابتدا پزشک با وسایل خود شروع به پاکسازی پلاک‌ها می‌کند و سپس به سراغ کشیدن نخ در میان دندان‌های کودک رفته و جرم باقی‌مانده را با تجهیزات خود می‌تراشد. در مرحله بعد، دندان‌ها با مسواک برقی و یک خمیردندان مخصوص پاکسازی می‌شوند و عملیات پولیش بر روی آن‌ها صورت می‌گیرد. در مرحله آخر نیز فلورایدتراپی انجام می‌شود.

توجه داشته باشید که مراحل بالا یک روند کلی برای جرم‌گیری است که برای همه کودکان یکسان نیست؛ به این معنا که پزشک با توجه به شرایط لثه و دندان‌ها، تصمیم به انتخاب روش مناسب جهت جرم گیری دندان برای کودکان می‌گیرد. به‌این‌ترتیب، فرآیند جرم‌گیری متنوع بوده و شامل یک یا دو روش خاص نمی‌شود. در ادامه، توضیحات لازم درباره انواع شیوه‌های جرم‌گیری آورده شده است.

روش‌های مختلف جرم‌گیری دندان

همان‌طور که اشاره شد، نحوه انجام جرم‌گیری دندان خردسالان به وضعیت آن‌ها بستگی دارد و پزشک روش مناسب را با توجه به شرایط دندان‌های کودک برای جرم‌زدایی انتخاب می‌کند. به‌طورکلی، شیوه‌های جرم‌گیری دندان به شرح زیر است:

در این مدل جرم‌گیری همان‌طور که از نامش مشخص است، پزشک بدون دستگاه خاص و فقط با ابزارهای خود، شروع به برطرف کردن جرم‌های دندان می‌کند.

این مدل جرم‌گیری علاوه بر سطح دندان، شامل پاکسازی زیر و بالای لثه هم می‌شود. در این روش، تمام جرم‌های دندان و لثه را می‌توان از بین برد و یک پاکسازی کامل انجام داد.

جرم‌گیری دندان با استفاده از دستگاه ایرفلو با مزایای زیادی همراه است. برای مثال، می‌توان علاوه بر جرم‌زدایی، رنگ دندان را به حالت قبل بازگرداند و باعث زیبایی آن‌ شد. در واقع، گاهی حجم جرم به‌اندازه‌ای است که باعث تغییر رنگ دندان می‌شود که در این شرایط بهتر است از روش‌های کارآمدتر مانند همین روش استفاده کرد.

آیا جرم گیری دندان کودکان خطرناک است؟

جرم گیری دندان برای کودکان نه‌تنها خطری ندارد، بلکه با فواید زیادی هم همراه است. این موضوع باعث شده پزشکان از والدین بخواهند که ۲ مرتبه در سال و ترجیحاً هر ۶ ماه یک‌بار، جهت رفع جرم دندان‌های کودک به کلینیک مراجعه کنند. البته جهت رفع بی‌قراری‌ها و نگرانی‌های کودک، بهتر است به یک دندانپزشک کودکان مهربان و دلسوز رجوع کنید.

مراقبت‌های لازم بعد از جرم گیری دندان برای کودکان

جرم‌گیری دندان جزو کارهای راحت و بدون درد دندانپزشکی است که هیچ نوع عارضه‌ای ندارد. بااین‌حال، بایستی به بهداشت دندان کودک بعد از جرم‌گیری توجه زیادی شود. برای نمونه، از کودک خود بخواهید دندان‌های خود را ۲ مرتبه در روز مسواک بزند و از نخ دندان استفاده کند. هرچقدر نظافت دندان جدی گرفته شود، به همان میزان می‌توان از جمع شدن جرم در سطح آن جلوگیری کرد.

استفاده از مواد خوراکی سلامت‌محور نیز، یکی دیگر از مراقبت‌های بعد از جرم‌گیری است که بایستی تحت نظارت والدین باشد. کودک نباید به صورت مرتب شروع به مصرف مواد قندی همچون نوشابه‌ها کند و در مقابل، استفاده پیوسته از میوه‌ها و سبزیجات مختلف توصیه می‌شود. در واقع، مصرف سبزیجات فواید زیادی دارد که یکی از آن‌ها کاهش احتمال بروز عارضه در لثه است.